Τιμώμενος μεσογειακός προορισμός η Κροατία, Τιμώμενος ελληνικός η Αμφίπολη, Τιμώμενο τοπικό προϊόν τα «Μύδια Ολυμπιάδας»

Η άντληση πολιτιστικών και γαστρονομικών στοιχείων από την τοπική κληρονομιά και τις ιστορικές καταβολές αποτελεί το κυρίαρχο χαρακτηριστικό στοιχείο του KOUZINA 2021, το οποίο εστιάζει ακόμη περισσότερο στην εξωστρέφεια και αναβαθμίζει τις δραστηριότητές του, ώστε να κερδίσει το χαμένο επικοινωνιακό έδαφος που το 2020 προκάλεσε η παγκόσμια υγειονομική κρίση.

Με κέντρο βάρους την ανάδειξη του μύθου και της φιλοσοφίας, που περιβάλει τα τοπικά προϊόντα, το KOUZINA εστιάζει στην προώθηση του τρόπου χρήσης των, η οποία αποτελεί αυστηρό ζητούμενο για τους 9 guest chef της διοργάνωσης αλλά και για τους αντίστοιχους 12 τοπικούς.

Ισχυρό «χαρτί» της επικείμενης γιορτής αποτελεί το concept «δοκιμάστε πιάτα από την κάρτα των restaurant μας», που δίνει τη δυνατότητα σε πολλούς χώρους εστίασης να προωθήσουν κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης το μενού τους, όταν αυτό συνάδει με το θέμα της εκάστοτε ενότητας του KOUZINA.

Χωρισμένο στις 5 γνωστές εβδομαδιαίες θεματικές ενότητες, το πασίγνωστο πλέον μηνιαίο (15.5.21 – 15.6.21) γαστρονομικό φεστιβάλ, φιλοξενεί 11 πολιτιστικά δρώμενα, που αναδεικνύουν επιλεγμένους εξωτερικούς χώρους και είναι στενά συνδεδεμένα με την παράδοση της Ανατολικής Χαλκιδικής αλλά και με την τοπική πρωτογενή παραγωγή.

Με τιμώμενο τοπικό προϊόν τα «Μύδια Ολυμπιάδας», για τα οποία το νέο cluster επιχειρηματιών του Δήμου Αριστοτέλη ξεκινά άμεσα τη διαδικασία πιστοποίησής τους ως προϊόντος Π.Ο.Π., οι δραστηριότητες του KOUZINA 2021 τοποθετούν μία κύρια και 4 παράλληλες εκδηλώσεις στα μυδοτροφεία του Αριστοτελικού Όρους, οι οποίες θα καταγραφούν από Γάλλους, Αυστριακούς, Πολωνούς και Κροάτες εκπροσώπους Τύπου. Οι εν λόγω δημοσιογράφοι συμμετέχουν στα 7 ταξίδια εξοικείωσης, που οργανώνονται από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού και στοχεύουν στην προβολή κάθε γωνιάς του Δήμου Αριστοτέλη σε έξι (6) ευρωπαϊκές τουριστικές αγορές αλλά και στην αντίστοιχη ελληνική.

Ξεχωριστή είναι όμως και η προώθηση των μοναστηριακών προϊόντων μέσα από τις περιηγήσεις ταξιδευτών στον εμπορικό ιστό της Ουρανούπολης: 2 κύριες και 6 παράλληλες εκδηλώσεις, κατά τη διάρκεια της «μοναστηριακής» εβδομαδιαίας θεματικής ενότητας, συνθέτουν μία γαστρο-πολιτιστική διαδρομή ανάμεσα σε βυζαντινούς χώρους και σε τοπικά καταστήματα, όπου θα δοκιμάσει κανείς ολόκληρη την αγιορείτικη παραγωγή. Στην ίδια ενότητα τοποθετούνται οι 4 κύριες και τέσσερις 4)παράλληλες δραστηριότητες, που πραγματοποιούνται σε προσκυνήματα και ξωκκλήσια του θαλάσσιου και ορεινού όγκου.

Το KOUZINA 2021 εγκαινιάζει εκδηλώσεις, που πραγματοποιούνται σε πλοιάρια εν πλω. Συνδυάζοντας τις θεματικές κρουαζιέρες με τα γαστρονομικά workshop, η διοργάνωση αναμένεται να παντρέψει «κληρονομιές των Ελλήνων προσφύγων», όπου Κύπριοι, Πόντιοι και Μικρασιάτες παρουσιάζουν αυτό που κρατούν πάντα σαν φυλαχτό: «τη γαστρονομική περιουσία και τη νοικοκυροσύνη που κανείς κατακτητής δεν μπόρεσε ποτέ να σφετερισθεί», όπως συνηθίζουν να λένε οι ίδιοι. Την ίδια εβδομάδα παρουσιάζονται οι κολοκυθοανθοί της Βαρβάρας, ένα πρωτοεισαγόμενο στο KOUZINA προϊόν, που τα επόμενα χρόνια θα πρωτοστατήσει στα τοπικά και όχι μόνο γαστρονομικά δρώμενα.

Σε συνεργασία με το Κέντρο Διαβαλκανικής Συνεργασίας, που ο Δήμος Αριστοτέλη δημιούργησε πρόσφατα στην Ουρανούπολη, το KOUZINA 2021 θα υποδεχθεί χορευτικά σχήματα από τη Σωζόπολη της Βουλγαρίας και από το Σπλιτ της Κροατίας. Η μεσογειακή εβδομαδιαία θεματική ενότητα άλλωστε είναι αφιερωμένη εκ νέου στην κροατική μεσογειακή κουζίνα και διοργανώνεται με τη συνεργασία της Gault & Millau Κροατίας και του Taste the Meditettanean, που αποτελεί αντίστοιχη του KOUZINA κροατική διοργάνωση. Εκτός από τον Κροάτη guest chef, η επικεφαλής chef του KOUZINA Ντίνα Νικολάου αναμένεται να υποδεχθεί και: Κροατική ομάδα εκπροσώπων Τύπου, εκπροσώπων outgoing τουριστικών γραφείων και ανθρώπων από τη δαλματική χώρα, που εργάζονται στη μεσογειακή διατροφή / γαστρονομία.

Tην ίδια χρονική περίοδο ο Δήμος Αριστοτέλη και το Κέντρο Διαβαλκανικής Συνεργασίας προγραμματίζεται να υποδεχθούν στην περιοχή αυτοδιοικητική αντιπροσωπεία από την Κροατία.

Τιμώμενος ελληνικός προορισμός της διοργάνωσης είναι η Αμφίπολη, η οποία συμμετέχει στην εμβληματική εκδήλωση με τίτλο η γιορτή της παλαιοχωρινής πατάτας και το ποντιακό πιροσκί

Η «Γιορτή της Λήξης», η οποία είναι πάντα αφιερωμένη στην αείμνηστη εθελόντρια Ευαγγελία Ηλία – Σαμαρά, θα πραγματοποιηθεί στην κεντρική πλατεία της Αρναίας, αποτελώντας πανηγυρικό χορευτικό αντάμωμα ομοψυχίας και ενότητας ολόκληρου του κόσμου της Ανατολικής Χαλκιδικής, που εδώ και πολλά χρόνια δίνει το στίγμα της δημιουργίας πραγματικού έργου. Για πρώτη φορά στην ιστορία του, το KOUZINA θα φυτέψει δέντρα στη μνήμη των ανθρώπων που έφυγαν από τη ζωή, ώστε να θυμίζει ότι σε όλους ότι «ο σπόρος που ρίχνουμε θα μετατραπεί σε δέντρο, τη σκιά του οποίου μπορεί να μην απολαύσουμε ποτέ. Αυτή όμως θα σκιάσει ευεργετικά τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας».

Το promo tour του KOUZINA 2021 ξεκινά το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα από τη Γερμανία, την Κροατία και τη Γαλλία. Σε συνεργασία με: Το Δήμο Αριστοτέλη, το Επιμελητήριο Χαλκιδικής και το νέο cluster επιχειρηματιών του Δήμου Αριστοτέλη, που στηρίζουν έμπρακτα την προσπάθεια, η διοργάνωση θα παρουσιάσει:

• Τους τοπικούς οίνους (στην περιοχή του Ρήνου Γερμανίας),
• Την τοπική φέτα (στο Παρίσι)
• Την ίδια τη διοργάνωση ως τρόπο υγιούς τοπικής τουριστικής ανάπτυξης (στο Σπλιτ).

Ξεχωριστή όμως θέση στο προωθητικό πλάνο του 2021 θα έχει – μεταξύ άλλων – το πρόγραμμα με τίτλο «φυτά του Αριστοτέλη και βότανα του Μεγαλέξανδρου», το οποίο αποτελεί ολιστικό σχέδιο τουριστικού marketing με δεκάδες προωθητικές προεκτάσεις στους 18 τουριστικούς πυλώνες που αναπτύσσονται στην Ανατολική Χαλκιδική από το Δήμο Αριστοτέλη και απευθύνεται στις Ινδίες και σε άλλες τουριστικές αγορές της Άπω Ανατολής.

[ΠΗΓΗ: https://www.halkidikifocus.gr/, 24/8/2020]

Ακόμη ένα οικοτουριστικό αξιοθέατο της Χαλκιδικής είναι ο υγροβιότοπος του Αγίου Μάμαντος, πριν τη διώρυγα της Ποτίδαιας.

Θεωρείται περιοχή ειδικής προστασίας του δικτύου Natura 2000. Η λιμνοθάλασσα αποτελείται από λιμνάζοντα νερά, αμμόλοφους και καλαμιώνες (Φραγμίτες). Το χειμώνα συναντάμε φλαμίνγκο, που παραμένουν μέχρι την άνοιξη. Στη λιμνοθάλασσα υπάρχουν και άλλα είδη, όπως αρπακτικά, πάπιες κ.α. Το όνομα φλαμίνγκο προέρχεται από την πορτογαλική ή ισπανική λέξη “flamengo”, που σημαίνει “αυτός που έχει το χρώμα της φλόγας”. Επίσης, παρόμοιο νόημα έχει και η ελληνική λέξη “φοινικόπτερος” σημαίνει “αυτός που έχει φτερά στο κόκκινο χρώμα του αίματος”.

Δείτε εδώ το εντυπωσιακό βίντεο: 

[ΠΗΓΗ: https://aetoshal.blogspot.com/, Video drone Γιώργος Παπαδόπουλος, 1/7/2020]

Στις 3 Ιουλίου ξεκινάει φέτος η γαστρονομική γιορτή Kouzina, που φέτος αλλάζει το πρόγραμμά της λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Ειδικότερα, το Kouzina ξεκινάει παρουσιάζοντας στο Παλαιοχώρι τη γιορτή του λάχανου και του φασολιού, η οποία αποτελεί γαστρο-πολιτιστική αναφορά στην τοπική παραγωγή αλλά και στις συνήθειες ενός κόσμου που επιμένει να «ακουμπά» στο παρελθόν, προκειμένου να δομήσει το μέλλον. Η εκδήλωση θα καταγραφεί από Έλληνες εκπροσώπους Τύπου, οι οποίοι θα ακολουθήσουν 3ήμερο πρόγραμμα περιήγησης στην Ανατολική Χαλκιδική, που -μεταξύ άλλων- αναδεικνύει το «Ορκύνι Ιερισσού» και τα «Μύδια Ολυμπιάδας», ως επιλογές τοπικής πρωτογενούς παραγωγής.

Δρώμενα, προϊόντα, πιάτα, γεύσεις και συνήθειες της ποντιακής και μικρασιάτικης κουζίνας, παρουσιάζονται από τις 6 έως τις 10 Ιουλίου, στις δραστηριότητες της εβδομαδιαίας θεματικής ενότητας με τίτλο: «η κουζίνα των αλησμόνητων πατρίδων». Κατά τη διάρκεια του 4ημέρου θα παρουσιασθεί και η ναουσέικη ποντιακή γαστρονομία, ενώ αναβιώσεις ποντιακών χορευτικών εθίμων θα μεταφέρουν τη γιορτή από την Ημαθία στη Χαλκιδική, προκειμένου να ανακαλύψουν και να συνδέσουν ομοειδή χαρακτηριστικά των δύο προορισμών.

Αργότερα, στα τέλη Ιουλίου και τις πρώτες ημέρες του Αυγούστου, το Kouzina σε συνεργασία με το Gault & Millau παρουσιάζει αντιπροσωπευτικά πιάτα της κροατικής κουζίνας, στο πλαίσιο παρουσίασης από τον Δήμο Αριστοτέλη του ρόλου που θα διαδραματίσει στη βαλκανική χερσόνησο το Κέντρο Διαβαλκανικής Συνεργασίας για τον Τουρισμό και τον Πολιτισμό.

Στις αρχές Οκτωβρίου, το Kouzina υποδέχεται Γερμανούς εκπροσώπους Τύπου και τουριστικών γραφείων, οι οποίοι θα λάβουν μέρος σε διονυσιακές και θαλασσινές γιορτές, ενώ θα ακολουθήσουν τμήματα των μελισσο-διαδρομών της Κεντρικής και Ανατολικής Χαλκιδικής «από το Χολομώντα μέχρι το Αριστοτελικό Όρος». Θα έχει προηγηθεί η δικτύωση από τον Δήμο Αριστοτέλη της τοπικής οινικής περιήγησης με αντίστοιχους οινικούς δρόμους του Κάτω Ρήνου της Γερμανίας, ώστε η θεματολογία της επίσκεψης να συνάδει με το χειροπιαστό αποτέλεσμα σε ό,τι αφορά την πώληση εξειδικευμένων τουριστικών προϊόντων στη γερμανική τουριστική αγορά. Δεδομένου ότι τιμώμενο τοπικό προϊόν είναι το μέλι, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην εκπόνηση και δεύτερου τουριστικού πακέτου, το οποίο εστιάζει στις περιπατητικές περιηγήσεις που σχετίζονται με τις τοπικές μελισσοκαλλιέργειες.

[ΠΗΓΗ: https://www.olivemagazine.gr/, 22/6/2020]

Μετά την ανάδειξη της Θεσσαλονίκης από το National Geographic ως το κέντρο της ελληνικής γαστρονομίας, το γαστρονομικό φεστιβάλ KOUZINA 2020 στην Χαλκιδική έρχεται να επιβεβαιώσει αυτή τη θέση. Το φεστιβάλ θα κάνει την πρεμιέρα του από τις 3 Ιουλίου έως τον Οκτώβρη. Εμείς σας έχουμε βρει πάντως προσφορά της Aegean για πτήση προς Θεσσαλονίκη από 41 ευρώ τον Αύγουστο, σε περίπτωση που αποφασίσετε να συμμετάσχετε στο γαστρονομικό φεστιβάλ.

Πληροφορίες για το Φεστιβάλ

Η γιορτή της γαστρονομίας στην ανατολική Χαλκιδική ξεκινά παρουσιάζοντας στο Παλαιοχώρι τη γιορτή του λάχανου και του φασολιού, η οποία αποτελεί γαστρο-πολιτιστική αναφορά στην τοπική παραγωγή αλλά και στις συνήθειες ενός κόσμου που επιμένει να «στηρίζεται» στο παρελθόν, προκειμένου να δομήσει το μέλλον.

Η εκδήλωση θα καταγραφεί από Έλληνες εκπροσώπους Τύπου, οι οποίοι θα ακολουθήσουν τριήμερο πρόγραμμα περιήγησης στην Ανατολική Χαλκιδική, που -μεταξύ άλλων- θα αναδείξει: το «Ορκύνι Ιερισσού» και τα «Μύδια Ολυμπιάδας» ως επιλογές τοπικής πρωτογενούς παραγωγής.

Το πρόγραμμα του γαστρονομικού φεστιβάλ Χαλκιδικής

Δρώμενα, προϊόντα, πιάτα, γεύσεις και συνήθειες της ποντιακής και μικρασιάτικης κουζίνας θα αποτυπωθούν από τηλεοπτικές κάμερες Κύπριων εκπρόσωπων Τύπου, οι οποίοι από τις 6 μέχρι και τις 10 Ιουλίου θα λάβουν μέρος σε δραστηριότητες της εβδομαδιαίας θεματικής ενότητας, με τίτλο: «Η κουζίνα των αλησμόνητων πατρίδων».

Κατά τη διάρκεια του τετραήμερου θα παρουσιασθεί και η ναουσέικη ποντιακή γαστρονομία, ενώ αναβιώσεις ποντιακών χορευτικών εθίμων θα μεταφέρουν τη γιορτή από την Ημαθία στη Χαλκιδική, προκειμένου να ανακαλύψουν και να συνδέσουν ομοειδή χαρακτηριστικά των δύο προορισμών.

Αργότερα, στα τέλη Ιουλίου και τις πρώτες ημέρες του Αυγούστου, το φεστιβάλ KOUZINA 2020 σε συνεργασία με το Gault & Millau θα παρουσιάσει παραδοσιακά πιάτα της κροατικής κουζίνας. Σε μια προσπάθεια να παρουσιαστεί από τον Δήμο Αριστοτέλη ο ρόλος που θα διαδραματίσει στη βαλκανική χερσόνησο το Κέντρο Διαβαλκανικής Συνεργασίας για τον Τουρισμό και τον Πολιτισμό.

Τιμώμενο προϊόν του φεστιβάλ, το μέλι

Δεδομένου ότι τιμώμενο τοπικό προϊόν είναι το μέλι, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην στις περιπατητικές περιηγήσεις του Γερμανικού τύπου, που θα επισκεφθεί το φεστιβάλ τον Οκτώβρη, που σχετίζονται με τις τοπικές μελισσοκαλλιέργειες. «Δοκιμάστε πιάτα από τις κάρτες των εστιατορίων μας», προτρέπει το πρόγραμμα των κύριων δραστηριοτήτων του KOUZINA 2020, το οποίο εμφατικά προωθεί την ντόπια γαστρονομία, αναδεικνύοντας τις δημιουργίες τοπικών chef. Επιπρόσθετα, το πρόγραμμα των παράλληλων δραστηριοτήτων προωθεί το επιτυχημένο πολιτιστικό σενάριο «τι μπορεί να κάνει κάποιος σε μια ελληνική παραδοσιακή αυλή», τονίζοντας την αυθεντικότητα της παρέμβασης.

[ΠΗΓΗ: https://www.travelstyle.gr/, 17/6/2020]

Ένα ολοκληρωμένο δίκτυο περιπατητικών και ποδηλατικών διαδρομών συνολικού μήκους 130 χιλιομέτρων, που εκτείνεται σε όλο το εύρος της Ανατολικής και Κεντρικής Χαλκιδικής από τον ορεινό όγκο του Χολομώντα μέχρι το Αριστοτελικό Όρος και τον Άθωνα, βρίσκεται πλέον στη διάθεση των επισκεπτών του Δήμου Αριστοτέλη μετά την περάτωση του έργου σηματοδότησης.

Η σήμανση αποτυπώνεται στον επαγγελματικό οδηγό με τίτλο  Trekking:Life is an adventure, που ήδη από τον περασμένο Μάρτιο διοχετεύεται συστηματικά σε εκατοντάδες γραφεία προαγωγής του περιπατητικού τουρισμού στην εγχώρια, ευρωπαϊκή και αμερικανική τουριστική αγορά. 

Όλες οι διαδρομές, κατά μήκος ακτών, περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλους και πολιτιστικού ενδιαφέροντος, συνδέονται με σημεία αναφοράς στην ιστορική ταυτότητα της περιοχής, με προεξάρχουσα την προσωπικότητα του Αριστοτέλη.   

Ο σχεδιασμός των διαδρομών ακολουθεί τις παγκόσμιες τάσεις του περιπατητικού τουρισμού αλλά και τις επιταγές των σπουδαιότερων trekking specialists / tour operators του κόσμου, ενώνοντας παραδοσιακούς οικισμούς και ιστορικά σημεία, ώστε να δημιουργούν επί μέρους ενιαία ή αυτόνομα δίκτυα μονοπατιών.

Το Σεπτέμβριο του 2020 ο Δήμος Αριστοτέλη θα προχωρήσει στην πιστοποίηση του «Αριστοτελικού Περιπάτου», ο οποίος αποτελεί την τοπική περιπατητική «ναυαρχίδα», ενώνοντας το Άλσος του Αριστοτέλη και τον οικισμό των Σταγείρων με τον αρχαιολογικό χώρο της αριστοτελικής γενέτειρας στην περιοχή της Ολυμπιάδας.

Επιπρόσθετα οι έξι (6) αριστοτελικές κοινότητες Βαρβάρα, Νεοχώρι, Στάγειρα, Στρατονίκη, Στρατώνι και Ολυμπιάδα συνδέονται περιπατητικά μέσω του Δικτύου Αριστοτελικών Περιηγήσεων, το οποίο συνδέεται μεταξύ άλλων και με ανθρώπινες δραστηριότητες που συνθέτουν αυθεντικά επαγγέλματα. Ξυλοκόποι, μελισσοκόμοι, μυδοκαλλιεργητές, κτηνοτρόφοι, γεωργοί και αλιείς τοποθετούνται στο κάδρο μιας μοναδικής περιήγησης σε ένα κατάφυτο δασώδες περιβάλλον προστατευμένο από την ευρωπαϊκή συνθήκη natura 2000.   

Ξεχωριστή θέση στο τοπικό δίκτυο κατέχουν οι διαδρομές του «Ελάτου» και του «Αλέξη Ζορμπά», που συνδέουν:

• το Δήμο Αριστοτέλη με το Δήμο Πολυγύρου και τον Ταξιάρχη με την Αρναία.
• την Αρναία με το Παλαιοχώρι και τη Στρατονίκη, αλλά και το Χολομώντα με το Αριστοτελικό Όρος.

Ως μοναδικού φυσικού κάλλους χαρακτηρίζεται η «προαθωνική ποδηλατική διαδρομή της ελιάς», που συνδέει τα Πυργαδίκια με την Ιερισσό, αφού – με φόντο τον Άθωνα – διασχίζει έμφορτους ελαιώνες κατά μήκος του Αθωνικού Κόλπου, καταλήγοντας στην αμμώδη παραλιακή τοποθεσία «Ξηροποτάμι». 

Εκεί δίνει τη θέση της στον επίσης υπό πιστοποίηση «Ακάνθιο Περίπατο», ο οποίος συνδέει τα φημισμένα καρνάγια της Ιερισσού με τον αρχαιολογικό χώρο της Ακάνθου και τη θέση «Μαύρο Αλώνι», που αποτελεί τόπο θυσίας και μνήμης.

Περίοπτη θέση κατέχει η «Διαδρομή του Ξέρξη», που καταδεικνύει το μοναδικό αρχαίο περσικό αποτύπωμα στην Ευρώπη, ενώνοντας τον Ακάνθιο Κόλπο με τον Αθωνικό και τον οικισμό των Νέων Ρόδων με τη νησιωτική Αμμουλιανή. 

Ο «Προαθωνικός Περίπατος», που αποτελεί την περιπατητική γέφυρα από τον Αθωνικό προς τον Ακάνθιο Κόλπο και από τον οικισμό της Ουρανούπολης προς την «Ακτή Κομίτσα», συνθέτει την πιο μυσταγωγική περιήγηση από όλες. Ακολουθεί τη συνοριογραμμή του Αγίου Όρους, μεταφέροντας νοερά τον περιπατητή στα ανέγγιχτα φυσικά τοπία της Αγιώνυμης Πολιτείας.

Η παρουσίαση του Δικτύου και του Περιπατητικού Οδηγού που το συνοδεύει θα πραγματοποιηθεί το Σεπτέμβριο στην περιοχή της Ολυμπιάδας, παρουσία trekking specialists και εκπροσώπων Τύπου από επιλεγμένες τουριστικές αγορές.

Ο Δήμαρχος Αριστοτέλη κ. Στέλιος Βαλιάνος σε σχετική δήλωση επισημαίνει τα εξής:

«Με τη ενεργό συμμετοχή των τουριστικών παραγόντων του τόπου, ακολουθώντας διεθνή πρότυπα και κανόνες που οι λάτρεις του περιπατητικού τουρισμού γνωρίζουν καλά και ξέρουν να αναγνωρίζουν στους τόπους που επιλέγουν να επισκεφθούν, δημιουργήθηκε ένα δίκτυο που θα αποτελέσει κληροδότημα και πυλώνα τουριστικής ανάπτυξης του Δήμου Αριστοτέλη για τα επόμενα πολλά χρόνια. Είναι μια ακόμα απόδειξη της ισχύος και της προοπτικής που δημιουργεί για τον τόπο μας και τους ανθρώπους του, η ενότητα, η σύνθεση και η ενεργοποίηση όλων των παραγωγικών δυνάμεων του Δήμου Αριστοτέλη.»

[ΠΗΓΗ: https://aetoshal.blogspot.com/, 11/6/2020]

Παρασκευή 5 Ιουνίου 2020. Είναι η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος της δεκαετίας του 2020. Βρίσκει τον πλανήτη εν μέσω πανδημίας και το περιβάλλον να βάλλεται από την απειλή της κλιματικής αλλαγής. Δεκάδες περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν σε συγκεντρώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, στην Πλατεία Συντάγματος στις 18.00 και σε πολλές πόλεις σε όλη την Ελλάδα. Πρόκειται για μία ημέρα με ισχυρό συμβολισμό αλλά τι σηματοδοτεί φέτος; Σύμφωνα με τα όσα λέει στο tvxs.gr, ο κ. Δημήτρης Ιμπραήμ, υπεύθυνος του τομέα ενέργειας και κλίματος του WWF, σηματοδοτεί κατά κάποιο τρόπο την τελευταία μας ευκαιρία. «Αυτή είναι πραγματικά η τελευταία δεκαετία που μπορούμε να κάνουμε κάτι για την κλιματική αλλαγή». 

«Οι δυο περασμένες δεκαετίες ήταν δυο δεκαετίες που χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Πολλοί λένε ότι ήταν δυο χαμένες δεκαετίες. Αυτή είναι η τελευταία που έστω και μαθηματικά μπορούμε να αποτρέψουμε μία ανυπολόγιστη περιβαλλοντική και οικολογική κρίση. Την κλιματική κρίση και την κατάρρευση της βιοποικιλότητας», σημειώνει χαρακτηριστικά. Φυσικά τα δυο είναι αλληλένδετα. Πέρσι δημοσιεύτηκε μία μελέτη της Παγκόσμιας Έκθεσης Αξιολόγησης για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστημάτων (IPBES). Αυτό που δείχνει είναι αποκαρδιωτικό. Ένα εκατομμύριο είδη απειλούνται από εξαφάνιση. «Είναι εκπληκτικά σημαντική έκθεση. Η πιο συστηματική που έχει γίνει», τονίζει ο κ. Ιμπραήμ και προσθέτει «χρειάζεται μία συστημικού χαρακτήρα αλλαγή για να αποτρέψουμε μία οικολογική καταστροφή που όμοια της η ανθρωπότητα δεν θα έχει δει». 

Ένα τιτάνιο εγχείρημα 

Η κλιματική αλλαγή δεν έμεινε, σε παγκόσμιο επίπεδο, εκτός συζήτησης ούτε κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κοροναϊού. Έρευνες για το αν και πως οι επιδημίες συνδέονται με αυτή ή εκθέσεις για το πως το lockdown επηρεάσε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, εμφανίζονταν καθημερινά. «Οι εκπομπές, λόγω της πανδημίας, αναμένεται να μειωθούν για φέτος σε σύγκριση με το 2019 περίπου κατά 7% – 8%», λέει ο Δημήτρης Ιμπραήμ. Για τον ίδιο αυτό είναι ενδεικτικό για να καταλάβουμε το μέγεθος της πρόκλησης που αντιμετωπίζουμε. 

«Αυτή τη στιγμή η προσπάθεια δεν έχει να κάνει με την αποτροπή της αλλαγής του κλίματος αλλά με τις χειρότερες επιπτώσεις αυτής. Αυτό ακούγεται κάπως ηττοπαθές αλλά ακόμη και το να σώσουμε 0,1 βαθμούς Κελσίου από την αύξηση θα κάνει μία τεράστια διαφορά στα πιο ευάλωτα οικοσυστήματα, τις πιο ευάλωτες κοινωνίες, τους πιο ευάλωτους ανθρώπους. Το να συγκρατήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου είναι ένα τιτάνιο εγχείρημα αν αναλογιστεί κανείς ότι η αύξηση ήδη έχει ξεπεράσει τον 1 βαθμό Κελσίου. Για να το καταφέρουμε αυτό θα πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές από τώρα έως και την επόμενη δεκαετία τουλάχιστον 7% – 8% το χρόνο».

Το «μάθημα» από την πανδημία 

Ο κοροναϊός που προκάλεσε την τρέχουσα πανδημία ανήκει στην ομάδα των ζωονόσων. Οι επιστήμονες έχουν συνδέσει τις νόσους αυτές με την καταστροφή του περιβάλλοντος. Μία πρόσφατη έρευνα της WWF κατέδειξε ότι υπάρχει άμεση σύνδεση ανάμεσα στην ανθρωπογενή υποβάθμιση της φύσης και τις επιδημίες. «Όσο περισσότερο επιβαρύνουμε τα οικοσυστήματα και αλλάζουμε το κλίμα, τόσο περισσότερο θα βλέπουμε τέτοια επιδημικά περιστατικά», σημειώνει ο κ. Ιμπραήμ. 

Μέσα στην πανδημία «είδαμε τι σημαίνει να παίρνει μία ανάσα ο πλανήτης. Γιατί δεν ήταν παραπάνω από μία στιγμιαία ανάσα». Η μείωση της κίνησης στους δρόμους και της βιομηχανικής δραστηριότητας είχε ως αποτέλεσμα εκτός από τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου, να μειωθούν τα μικροσωματίδια ή το διοξείδιο του θείου, το οποίο έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ανθρώπινη υγεία – ευθύνεται για χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Επίσης παρατηρήθηκε απειλούμενα είδη να επανεμφανίζονται σε κάποιες περιοχές. 

Σύμφωνα με τον Δημήτρη Ιμπραήμ, συνέβη και κάτι άλλο. «Μέσα στην καραντίνα ο πλανήτης βίωσε οικουμενικά σαν ανθρωπότητα μία κοινή εμπειρία. Τουλάχιστον οι άνθρωποι που ζουν σε αστικό ιστό. Νομίζω ότι αυτό που λαχτάρισε περισσότερο ο κόσμος στην καραντίνα ήταν η επαφή με τη φύση και με τους ανθρώπους του. Μάθαμε τελικά πόση σημασία έχει η φύση σε ψυχολογικό επίπεδο, πόση σημασία έχει για την υγεία και πως μπορεί να αναγεννηθεί η φύση, αν την αφήσουμε πραγματικά να πάρει μία ανάσα». 

Όπως υποστηρίζει, αυτή τη στιγμή υπάρχει μία ευκαιρία που δεν θα ξαναέχουμε. «Οι οικονομίες παγκοσμίως βρίσκονται σε σοκ, είμαστε μπροστά σε μια πολύ μεγάλη οικονομική ύφεση και υπάρχει συζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο για το πως θα ανακάμψει η οικονομία. Το αν τα χρήματα από τα πακέτα ανάκαμψης θα πάνε σε έργα που προστατεύουν τη φύση και θωρακίζουν την κοινωνία ή τελικά θα πάνε σε βιομηχανική δραστηριότητα χωρίς καν πράσινους όρους είναι αυτό που μας απασχολεί και το ζήτημα για το οποίο θα πρέπει να προσπαθήσουμε όλοι», σημειώνει. 

Η κλιματική αλλαγή προ των πυλών… της Ελλάδας

Στην Ελλάδα το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής σίγουρα υποβαθμίζεται στη δημόσια συζήτηση και δεν βρίσκει χώρο στον κεντρικό πολιτικό σχεδιασμό. Σύμφωνα με τον Δημήτρη Ιμπραήμ, η χώρα αντίθετα θα έπρεπε να πρωτοστατεί στον αγώνα για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής. «Η Ελλάδα βρίσκεται στη νοτιοανατολική Ευρώπη, μία περιοχή εξαιρετικά ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή. Η αύξηση της θερμοκρασίας θα προκαλέσει παρατεταμένους καύσωνες και έντονα καιρικά φαινόμενα, με ανθρώπινο κόστος. Θα μειωθούν τα υδάτινα αποθέματα στη χώρα με ότι αυτό σημαίνει για την αγροτική παραγωγή, ενώ θα υπάρξουν και πολύ σημαντικές καταστροφές σε έργα υποδομών που στο τέλος της ημέρας μεταφράζονται σε ΑΕΠ. Η Ελλάδα θα επηρεαστεί επίσης από το θέμα της διάβρωσης των ακτών και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας καθώς πάνω από το 90% του πληθυσμού της ζει σε απόσταση 50 χλμ από κάποια ακτή».

«Έχουμε ένα εκρηκτικό μείγμα και η κλιματική αλλαγή βρίσκεται προ των πυλών, ήδη βιώνουμε τα πρώτα σημάδια. Παλιά τα βλέπαμε από τα παράθυρα των ειδήσεων, πλέον τα βλέπουμε από τα παράθυρα του σπιτιού μας. Με αυτά τα δεδομένα θα έπρεπε να αγωνιζόμαστε σε διεθνές επίπεδο και να δίνουμε το παράδειγμα. Δυστυχώς αυτό που βλέπουμε είναι έναν καινούργιο νόμο, ο οποίος ανοίγει δρόμο για περισσότερη δόμηση στον παράκτιο χώρο, τεράστια συζήτηση για το φυσικό αέριο και πολύ λίγα πράγματα στο κομμάτι των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της εξοικονόμησης».

Και ένα «πάρα πολύ αρνητικό νομοσχέδιο»

Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων και χαρακτηρίστηκε «αντι-περιβαλλοντικό» από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Σύμφωνα με τον Δημήτρη Ιμπραήμ, είναι ένα «πάρα πολύ αρνητικό νομοσχέδιο». «Κάποια θετικά στοιχεία χάνονται τελείως. Το συνολικό πρόσημο είναι αρνητικό». Αρχικά σημειώνει ότι το νομοσχέδιο ήρθε εν μέσω πανδημίας, με τη χώρα σε καραντίνα και ελάχιστη διαβούλευση για να παρουσιαστεί τελικά σχεδόν διπλάσιο προς ψήφιση στη Βουλή. Μεταξύ των διατάξεων που προστέθηκαν ήταν, όπως τονίζει και κάποιες πολύ αρνητικές για το περιβάλλον διατάξεις. 

«Η περιβαλλοντική αδειοδότηση βάλλεται σοβαρά από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Προβληματικές διατάξεις υπάρχουν και στο κομμάτι διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών ως προς τους φορείς διαχείρισης. Ισχυρή είναι η κριτική για τις οικιστικές πυκνώσεις. Η κυβέρνηση συνεχίζει το έργο της προηγούμενης – οι διατάξεις για τις οικιστικές πυκνώσεις είχαν κριθεί αντισυνταγματικές από το ΣτΕ. Ο νόμος αυτός τις επαναφέρει και έρχεται επί της ουσίας να επιβραβεύσει όσους παρανόμως έχουν χτίσει αυθαίρετα σε δάση και αναδασωτέες εκτάσεις», τονίζει.  

Ωστόσο, ο κ. Ιμπραήμ στέκεται ιδιαίτερα στο άρθρο 110. «Το άρθρο επί της ουσίας δίνει το δικαίωμα σε πετρελαϊκές εταιρείες να κάνουν σεισμικές έρευνες σε περιοχές που ανήκουν στο δημόσιο ή σε κάποιο δήμο χωρίς καν να χρειάζεται συναίνεση. Το μόνο που απαιτείται είναι μία έγγραφη γνωστοποίηση. Πρόκειται για διοικητικό κίνητρο το οποίο όμως έχει και πολύ μεγάλο οικονομικό όφελος. Θυσιάζεται ένα περιβαλλοντικό κεκτημένο, θυσιάζονται θέματα δημοκρατίας και συμμετοχής πολιτών, ώστε να κερδίσουν χρόνο οι πετρελαϊκές και να κάνουν τη δουλειά τους όσο πιο απλά και γρήγορα γίνεται». 

«Επιπλέον, για πρώτη φορά νόμος ορίζει ρητά ότι επιτρέπεται έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων σε προστατευόμενες περιοχές. Το επιχείρημα της κυβέρνησης είναι ότι τέτοιου είδους πρακτικές συμβαίνουν και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Η δική μας απάντηση είναι: όταν θέλεις να συγκρίνεις τη χώρα σου με το εξωτερικό να το κάνεις με τις καλύτερες πρακτικές, όχι με τις χειρότερες. Να δούμε την Ισπανία, η οποία αυτή τη στιγμή περνά κλιματικό νόμο που βάζει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης κλιματικής ανάγκης και απαγορεύει τις εξορύξεις, τη Γαλλία που επίσης απαγορεύει τις εξορύξεις, τη Δανία, την Ιρλανδία που κάνει σχετική συζήτηση». 

Κεφάλαιο «αιολικά πάρκα» 

Τις τελευταίες ημέρες στη χώρα έχει ανοίξει έντονα η συζήτηση για τα αιολικά πάρκα με αφορμή τις αντιδράσεις πολλών τοπικών κοινωνιών, περιβαλλοντικών οργανώσεων, τοπικών φορών και συλλογικοτήτων για τις ανεμογεννήτριες. Κι ενώ οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας θεωρούνται μία από τις λύσεις της κλιματικής αλλαγής προκύπτουν ζητήματα για τις πρακτικές που ακολουθούνται. 

Όπως αναφέρει σε πρόσφατο άρθρο του, ο Νίκος Χαραλαμπίδης από την Greenpeace, ο υπουργός Περιβάλλοντος, «στην προσπάθεια να επιταχύνει την καθόλα απαραίτητη γρήγορη διείσδυση των ΑΠΕ ως απαραίτητο εργαλείο για την έγκαιρη απανθρακοποίηση της οικονομίας, φαίνεται να δίνει “γη και ύδωρ” σε μεγάλα αιολικά έργα. Την ίδια στιγμή που για καλούς ή λιγότερο καλούς λόγους, μεγάλο μέρος της κοινωνίας διατρανώνει το “όχι στα αιολικά” στα Άγραφα, στην Οίτη, στην Τήνο, ο υπουργός επιμένει να βλέπει την ανάπτυξη μέσα από τέτοιες επενδύσεις. Με επιταχύνσεις μεγάλων έργων σε μέχρι πρότινος σχετικά ανέγγιχτες βουνοκορφές, σε βραχονησίδες σημαντικές για τη βιοποικιλότητα, ενώ εκκρεμεί η διαμόρφωση νέου Ειδικού Χωροταξικού για τις ΑΠΕ που θα ανταποκρίνεται στα νέα επιστημονικά δεδομένα (πλήρης απανθρακοποίηση της οικονομίας πριν το 2050 και απολιγνιτοποίηση πριν το 2030), δημιουργείται εντελώς εκρηκτικό κλίμα που τελικά… βλάπτει το κλίμα!» 

Από την πλευρά του, ο Δημήτρης Ιμπραήμ εξηγεί: «Η WWF είναι υπέρ της ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας ως ένα από τα σημαντικά εργαλεία που διαθέτουμε για να αποτρέψουμε την κλιματική κρίση. Η αιολική ενέργεια είναι κομμάτι της λύσης». Ο ίδιος σημειώνει δυο ζητήματα: αυτό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και αυτό της συμμετοχής της τοπικής κοινωνίας. 

«Η αιολική ενέργεια είναι ένα περιβαλλοντικό έργο και πρέπει να είναι υπόδειγμα τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Κατά την προσωπική μου άποψη πρέπει να θεσπιστεί ένα πολύ αυστηρό περιβαλλοντικό νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο βάζει αυστηρούς και σαφείς κανόνες σε όλους και τον επενδυτή και την τοπική κοινωνία. Θα πρέπει να ενεργοποιηθούν τα μικρά σχήματα και να μπουν ΑΠΕ αρχικά εκεί που δεν υπάρχει καμία επίπτωση, για παράδειγμα φωτοβολταϊκά στον αστικό ιστό. Θα χρειαστούν όμως και μεγάλα έργα. Σε αυτά η τοπική κοινωνία – είτε ως συναιτερισμοί, είτε ως δημοτικές επιχειρήσεις, είτε ως αναπτυξιακές – θα πρέπει να έχει πιο ενεργό ρόλο, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες του εξωτερικού, όπου οι τοπικές κοινωνίες είναι μέτοχοι σε μεγάλα αιολικά πάρκα».

«Προφανώς υπάρχουν θέματα διαβούλευσης, θέματα συνεννόησης, θέματα διαφάνειας. Θα πρέπει να υπάρξουν σημαντικές βελτιώσεις ώστε οι τοπικές κοινωνίες κυρίως που επηρεάζονται από ένα τέτοιο έργο να έχουν λόγο για να χωροθετηθεί ένα έργο σωστά ή να μην χωροθετηθεί αν τελικά η περιβαλλοντική νομοθεσία το απαγορεύει. Από εκεί μέχρι ένα γενικό “όχι” στην αιολική ενέργεια ή συνολικά στις ΑΠΕ, υπάρχει μεγάλη απόσταση», εξηγεί ενώ επισημαίνει ιδιαίτερα και το ζήτημα της σωστής πληροφόρησης. «Χρειάζεται σοβαρή ενημέρωση προς τις τοπικές κοινωνίες. Για το ποια είναι η απειλή που δεχόμαστε αυτή τη στιγμή, τι σημαίνει η κλιματική αλλαγή για τα οικοσυστήματα που προσπαθούμε να προστατεύσουμε από τις ανεμογεννήτριες, τι κάνει μια ανεμογεννήτρια, ποιες είναι οι επιπτώσεις μιας ανεμογεννήτριας και φυσικά ποιοι είναι οι τρόποι να μετριάσουμε τις επιπτώσεις από ένα έργο ΑΠΕ. Γιατί κακά τα ψέμματα ένα έργο ΑΠΕ είναι μία κατασκευή και όπως οποιαδήποτε άλλη κατασκευή – ένα ξενοδοχείο για παράδειγμα – έχει επίπτωση στο φυσικό περιβάλλον». 

[ΠΗΓΗ: https://tvxs.gr/, της Αγγελικής Δημοπούλου, 5.6.2020]